Stolica Libii czyli Trypolis w pigułce.

Stolica Libii czyli Trypolis w pigułce.

Wycieczka do Trypolisu miała nam zająć cały kolejny  dzień. Tak jak wspomniałem, mieszkaliśmy kilkanaście km od Trypolisu.

Od czasu, gdy pracowali tu polscy robotnicy czyli, w latach 80, do dzisiaj sporo się zmieniło. Dzięki dostępowi do ropy i gazu Kadafi mocno przebudował stolicę. Powstało sporo nowoczesnych budynków, rozwinięto porty, wszyscy ludzie mieli pracę do tego stopnia, że zaczęto wpuszczać wielu emigrantów z Afryki środkowej, którym Libia wydawał się lepszym krajem do życia. W związku z tym, że ropa była własna to prąd produkowany był za darmo, powodowało to niesamowite nadużycia. Wszędzie chodziły klimatyzatory, do tego stopnia, że gdy szło się ulicą handlową to czuło się lekki chłód pomimo stania w słońcu. Wszędzie świeciło się światło nawet w jasny dzień, zauważyłem, że wiele żarówek nawet nie miało wyłączników, były podpięte do prądu na stałe. Do warzyw, owoców i pieczywa był stworzony system dopłat, tak, iż podobno nawet dla Libijczyków było tanio, a mieszkania budowało się z rozmachem i większość domów miała po 600 – 700 m2, a bywały i takie po 3000 m2. Wydawać by się mogło, że Kadafi stworzył za pieniądze z ropy drugą Norwegię, tyle, że w Afryce. Coś jednak musiało być nie tak, że społeczeństwo zdecydowało się na rewolucję i finalnie obaliło tyrana.

Rozpoczynamy zwiedzanie Trypolisu.

Trypolis – stolica i największe miasto Libii, położone w północno-zachodniej części kraju, w Trypolitanii, nad Morzem Śródziemnym.

Zaraz przy wjeździe do stolicy widzimy – kompleks biznesowo-wystawienniczy Datelimad (That El Emad), ze względu na swój kształt określany potocznie mianem pięć butelek.

Miasto liczy 2,2 mln mieszkańców (2011), podczas gdy w 1973 mieszkało tu ponad 481 tys. osób.

Trypolis to największe miasto kraju, a także główny port i ośrodek przemysłowy. Rozwinęły się tu takie gałęzie przemysłu jak spożywczy, meblarski, włókienniczy, metalowy, gumowy (produkcja opon) i poligraficzny. Znajdują się tu także zakłady odsalania wody morskiej, montownie samochodów i rafineria ropy naftowej. Międzynarodowy port lotniczy ma regularne połączenia z takimi miastami jak Rzym, Tunis, Bengazi, Akra, Kano czy Brazzaville.

Miasto jest siedzibą założonego w 1973 roku uniwersytetu Al-Fatih. Dużą część miasta zajmują tereny archeologiczne.

Miasto leżące na gruzach starożytnej Oei, zostało nazwane od trzech fenickich portów z VII w. p.n.e. – leżących na wybrzeżu Trypolitanii: Oea, Sabrata i Leptis Magna. Około III w. p.n.e został stolicą Trypolitanii. Był on ważnym centrum handlowym. W 642-643 n.e. został zdobyty przez Arabów. W latach 1146-1160 przejściowo znajdował się w rękach Normanów z Sycylii.

Jako stolica wilajatu Trypolis (należącego do Imperium Osmańskiego) był ważnym centrum handlowym. Krzyżowały się tu drogi z najróżniejszych osad na Saharze (m.in. z Fazzanu, Ghadamisu i Ghatu).

W latach 1510-1530 miasto okupowali Hiszpanie, następnie, do 1551 joannici, którzy wnieśli wkład do fortyfikowania najstarszej części Trypolisu. W 1551 miasto zostało podbite przez Turków Osmańskich i włączone do Imperium Osmańskiego jako stolica paszałyku – regionu administracyjnego zarządzanego przez paszę. Stało się wtedy ważnym portem dla piratów siejących strach wśród chrześcijan.

W 1714 roku na tron wszedł pasza Ahmed Karamanli, który rozpoczął okres rządów dynastii Karamanli. Miasto było wtedy w zasadzie niezależne od Porty Osmańskiej do 1835 roku, kiedy Stambuł na nowo narzucił kontrolę Trypolisowi. To w tym okresie miasto zaczyna się stopniowo powiększać i powstają obiekty wznoszone poza obrębem murów najstarszej części miasta.

W XIX wieku nastąpił wielki rozkwit piractwa w tym mieście. Panujący pasza w 1796 roku wystosował żądanie do USA. Chciał, za cenę 83 000 USD zabezpieczyć amerykańską flotę przed atakami ze strony piratów. Stany Zjednoczone nie zgodziły się na taki układ i wysłały wojska do miasta. Wojna trwała do 1803 roku. Amerykanie stracili dużo cennych okrętów wojskowych. Jednak pasza uległ i bez płacenia pieniędzy przez USA trzymał pieczę na bezpieczeństwem ich okrętów handlowych. 3 czerwca 1805 roku kolejny pasza zerwał pokój z USA, żądając 60 000 USD za uwolnienie amerykańskich ludzi. W 1815 Stany Zjednoczone znów okupywały miasto i pasza musiał ulec woli USA.

W latach 1842 i 1844 wybuchały liczne bunty przeciwko Turkom. Kiedy Francja rozpoczęła okupację Tunezji w 1881 Turcy znacznie powiększyli swoje wojska w Trypolisie.

W 1911 roku Włochy pod pretekstem ochrony swoich obywateli mieszkających w Trypolisie wypowiedziały wojnę Turcji i okupowały miasto. 1 października 1911 roku rozegrała się decydująca bitwa włosko-turecka, zakończona zwycięstwem Włochów.

Trypolis był kontrolowany przez Włochy do 1943 roku. Później nastąpiła okupacja brytyjska zakończona w 1951 roku niepodległością Libii.

15 kwietnia 1986 roku siły wojskowe USA zbombardowały miasto, gdyż rząd USA twierdził, że Libia wspiera terroryzm. W 2003 roku ONZ zniosła sankcje nałożone na Libię. Przyczyniło się do wzrostu gospodarczego miasta i rozwoju portu.

Nasze zwiedzanie zaczynamy do Muzeum Narodowego.

Muzeum narodowe prezentuje zbiory antyczne, etnograficzne, jak również historię „zielonej rewolucji” i wydobycia libijskiej ropy naftowej.

Na parterze zaraz przy wejściu można zobaczyć Volkswagena Garbusa, którym jeździł Kadafi podczas rewolucji. Jest też jego jeep.

Sporo antycznych rzeźb z czasów rzymskich. Zbiorów monet.

Znalezione na pustyni doskonale zachowane ciała ludzkie.

Mozaiki przywiezione tu z Sabaraty.

Na jednym z poziomów jest też część poświęcona Kadafiemu, który na wielu zdjęciach wygląda jak przestarzała gwiazda rocka. Zabawne ubrania i ekscentryczne zachowanie było szczególnie widoczne pod koniec jego rządów. Legendą też obrosła jego ochrona, która składała się tylko z młodych libijskich kobiet oraz ukraińskiej pielęgniarki.

Po wyjściu z Muzeum Narodowego zatrzymujemy się na „Placu Zielonym” tak się nazywał wtedy, gdy go zwiedzaliśmy. Obecnie to Plac Męczenników.

Plac Męczenników w Trypolisie – główny plac Trypolisu, centrum handlowe, turystyczne i rozrywkowe miasta.

Plac został wytyczony przez włoskich władców kolonialnych i nosił nazwę Piazza Italia (plac Włoski).

Po odzyskaniu przez Libię niepodległości w roku 1951 został przemianowany na plac Niepodległości, a w roku 1969, po rewolucji Muammara Kaddafiego, nazwę zmieniono na plac Zielony .

Na tym placu w lutym 2011 roku doszło do pierwszych zamieszek przeciwników Kaddafiego, co w kolejnych miesiącach zamieniło się wojnę domową doprowadzając do klęski sił rządowych. 21 sierpnia 2011 roku, po zajęciu Trypolisu przez siły opozycji nazwę placu ponownie zmieniono na plac Męczenników, upamiętniając wszystkich, którzy zginęli walcząc przeciwko reżimowi Kaddafiego.

My tym czasem kierujemy się do mediny. Jak w każdym kraju arabskim to miejsce, gdzie każdy coś próbuje sprzedać lub kupić, do tego sporo warsztatów rzemieślniczych.

Podziwiamy sklepy z biżuterią, czy artystów produkujących artystyczne ozdoby.

Przez dachy mediny przedziera się słońce. Czuję się podobnie jak w Maroko czy Tunezji. Co ciekawe cały czas odnoszę wrażenie, że jest bardzo podobnie do Casablanki, jak by taka sama przestrzeń, tak samo zorganizowane życie. Tylko ten tyran w tle jakoś mi nie pasuje. Historia pokaże wkrótce jak bardzo go ludzie nienawidzili.

Nasz spacer po medinie się kończy i idziemy w kierunku łuku Marka Aureliusza.

Marek Anniusz Aureliusz Werus (Marcus Aurelius Antoninus, Marcus Annius Aurelius Verus; ur. 26 kwietnia 121 w Rzymie, zm. 17 marca 180 w Vindobonie, (ob. Wiedeń) – cesarz rzymski, pisarz i filozof.

Był cesarzem rzymskim od 161 roku i następcą Antonina Piusa. W latach 161-169 sprawował rządy wraz z przybranym bratem, Lucjuszem Werusem. Po jego śmierci panował samodzielnie. Czasy rządów Marka Aureliusza przypadły na okres bardzo trudny: nieustających wojen i klęsk żywiołowych (wylew Tybru, głód, rozruchy uliczne, pożary, plaga szarańczy, epidemia dżumy). Głównymi wrogami Rzymu były wówczas plemiona germańskie i Partowie. Marek Aureliusz zmarł na dżumę w trakcie wyprawy wojennej przeciw Markomanom 17 marca 180 roku w Vindobonie (dzisiejszy Wiedeń).

Marek Aureliusz prowadził skromne, spokojne życie, zgodne z surowymi zasadami stoickimi. Miał głębokie poczucie obowiązku służenia krajowi i obywatelom. Dbał o dobre stosunki z senatem, przeprowadził reformy w dziedzinie administracji i prawa cywilnego.

Za jego panowania miały miejsce liczne prześladowania skierowane przeciwko sektom wczesnochrześcijańskim (montanistom) i negujących porządek rzymski wyznawcom innych bóstw. Same zajścia niejednokrotnie prowokowane były przez sekty. Prześladowania miały nie dopuścić do wojen domowych w i tak osłabionym już państwie.

Po śmierci został ubóstwiony. Pochowano go w Mauzoleum Hadriana.

Otoczenie tego miejsca jest chyba najładniejszym miejscem w Trypolisie, wokoło znajduje się sporo restauracji czy barów. Zresztą nie ma co ukrywać, Trypolis nie ma zbyt wiele pięknych miejsc, dlatego otoczenie łuku Marka Aureliusza wydaje się być jednym z najładniejszych.

Ostatnim ważnym miejscem jest kościół Matki Boskiej od Aniołów.

Zanim wrócimy do naszego hotelu, idziemy jeszcze pochodzić po okolicy.

Trafiamy na targ złota, z nadzieją, iż kupimy coś bajecznie taniego, niestety ceny są normalne ale ozdoby tak duże i w związku z tym kosmicznie drogie. Pewnie służą za rodzaj lokaty lub bardziej posagu.

Potem wracamy wąskimi uliczkami w kierunku placu Zielonego. Nie wiem dlaczego oczekiwałem wcześniej, że będzie pusty i odświętny tym czasem to olbrzymi parking.

Zdjęcie pod podobizną Kadafiego obowiązkowe, to już jego ostatnie chwile, rok później będzie już zbiegiem w własnym kraju, poszukiwanym przez rewolucjonistów, a wyciągnięty z jakiegoś kanału zginie w bliżej nie ustalonych okolicznościach. Tak skończy się historia kolejnego tyrana.

Chodzimy w podcieniach, tak by słońce nas nie paliło. Cały czas nie mogę wyjść z przekonania, że wygląda to dokładnie jak w Casablance. Normalne życie arabskiego miasta, kawiarenki z herbatą, arabskie sklepy, zwykły uliczny ruch.

Na sam koniec idziemy na ulicę targową. Jako, że w samej Libii nie ma zbyt wielu turystów, wzbudzamy zainteresowanie, koniecznie chcą sobie z nią zrobić zdjęcie. Żeby mi nie było przykro mnie także zapraszają do zdjęcia.

Na ulicy odczuwam chłód, z każdego sklepu wieje zimnem, to za sprawą darmowego prądu wszędzie chodzą klimatyzatory, nikt nie oszczędza prądu skoro jest za darmo to po co, do tego wszędzie świecące się żarówki w słoneczny jasny dzień.

Ciekawe jest to, że to pierwsze arabskie targowisko gdzie sprzedający nie są tak natarczywi, w zasadzie w ogóle nas nie zaczepiają, jak by nie byli zainteresowani. Lekkie zaskoczenie to fakt, jeszcze nie widziałem takiego arabskiego targowiska, gdzie sprzedający w ogóle nie był zainteresowany potencjalnymi klientami.

Nasz czas w Trypolisie dobiega końca. Wsiadamy do autobusu i wracamy do naszego hotelu, po drodze mijając pomnik „Zielonej książeczki”.

Zielona książka – tytuł książki Muammara Kaddafiego, libijskiego przywódcy i polityka; pierwsze wydanie 1975.

Książka przedstawia oryginalną filozofię polityczną Kadafiego oraz jego poglądy na demokrację. Odrzuca jej nowoczesne (liberalne) rozumienie, w zamian proponując demokrację bezpośrednią opartą na komitetach ludowych.

Postuluje również odrzucenie kapitalizmu i marksistowskiej koncepcji dyktatury proletariatu; rozwiązaniem ma być trzecia droga, będąca połączeniem demokracji bezpośredniej i socjalizmu.

Mam tą książeczkę w języku polskim i przyznam się szczerze, niektóre teorie i sformułowania zawarte wskazują, iż ktoś kto napisał musiał być lekko szalony i odklejony od realnego świata.

Wracamy do naszego hotelu.

Kolejnego dnia w planach mamy Leptis Magna.

Dziękuję za odwiedzenie mojej strony, będzie mi bardzo miło jeśli polubisz ją na Facebooku ;).

Drogi Podróżniku, poniżej znajduje się reklama Google. Zupełnie nie mam pojęcia, co Ci się na niej wyświetla. Jeśli chciałbyś lub chciałabyś wynagrodzić mi jakoś pracę nad stroną, proszę kliknij w reklamę i nic więcej. Dziękuję za wsparcie strony.