Palmyra ( Palmira ) – perła Syrii.

Palmyra ( Palmira ) – perła Syrii.

Ostatnio każdego dnia dochodzą mnie informacje tego typu „ Dżihadyści z Państwa Islamskiego  wysadzili w Palmyrze… „ albo te smutne wieści –  „Już wcześniej dżihadyści zburzyli tam m.in. trzy grobowce wieżowe i dwie świątynie. Zamordowali także jednego z najbardziej zasłużonych archeologów w Palmyrze, 81-letniego Chaleda al-Asaada,  jego pozbawione głowy ciało powiesili na jednej z kolumn na głównym placu starożytnego miasta”.

Wracam wtedy myślami do mojej podróży w to miejsce i zastanawiam się jakim trzeba być kołtunem by w tak prosty sposób niszczyć najważniejsza zabytki ludzkości i nie ma aktualnie siły na to, by powstrzymać tych pseudo-religijnych szaleńców przed dalszą destrukcją.

Do Palmyry docieramy wieczorem, kilku znajomych jest czymś zatrutych, chcą jak najszybciej dostać się do hotelu by dać wytchnienie zmęczonemu organizmowi.

My po odświeżeniu się ruszamy jednak na miasto. Mamy pewien plan zakupowy.  Pewnie nie wiecie, ale o ile Damaszek słynie jako miejsce gdzie kupuje się piękne wyroby ze złota, to Palmyra znana jest ze srebrnej biżuterii.

Chodzimy uliczkami Palmyry, szkoda, że jest już ciemno i nie możemy w pełni zobaczyć jak wygląda miasto. Wciąż otwarte są małe sklepiki, sklepikarze leniwie oglądają telewizje, w zasadzie nie są nami zainteresowani, sennie popijają herbatkę, siedząc na dywanach rozłożonych przed wejściem.

W pobliskich knajpach zasiadają chętni dymu fani sziszy, w powietrzu unosi się charakterystyczny  zapach, a czubki wodnych fajek żarzą się w ciemnościach ulicy.

W końcu znajdujemy duży sklep jubilerski i wchodzimy na zakupy. Dziewczynom szybko rozszerzają się źrenice, błyskotki czyli zguba ludzkości pochłania je na kilkadziesiąt minut. Grzebią i wybierają, trzeba przyznać, że wyroby tutejszych mistrzów są zupełnie inne od tych widzianych w Europie. W końcu wszystko zdecydowane, pozostaje tylko kwestia ustalenia ostatecznej ceny. W tutejszej tradycji to nie zwykle ważny rytuał. Następuje rodzaj gry, umizgów, uśmiechów, wyjść i wejść do sklepu, klikanie na kalkulatorze swoich cen  i w końcu dochodzimy do wielkiego „TAK” – srebrna biżuteria została zakupiona, chłopaki oddychają, nie zostaliśmy pozbawieni resztek dolarów. Wracamy do hotelu od rana będziemy zwiedzać pobliskie ruiny.

Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z neolitu (około 2 tys. lat p.n.e.). Z XIX wieku p.n.e. pochodzą pierwsze wzmianki na glinianych tabliczkach, w których oaza palmyreńska określana jest jako Tadmur. Nazwa ta wymieniana jest również w Starym Testamencie. W tym okresie zamieszkiwały ją plemiona semickie posługujące się językiem aramejskim, później pojawiły się koczownicze plemiona arabskie. Ich asymilacja umożliwiła otwarcie dróg handlowych między Mezopotamią a wybrzeżem Morza Śródziemnego, zamiast dłuższej trasy wzdłuż doliny Eufratu. Od II wieku p.n.e. przez Tadmur przebiegała południowa odnoga jedwabnego szlaku.

Miejscowe plemiona zaprzestały łupienia karawan na rzecz ich ochrony, obsługi i pośrednictwa w handlu. Jednak największe dochody przynosiły mieszkańcom osady wysokie cła nakładane na przejeżdżających kupców. Osada zaczęła nabierać charakteru miejskiego, jej znaczenie wzrosło jeszcze bardziej za czasów rzymskich (I wiek n.e.), kiedy to znalazła się na pograniczu cesarstwa rzymskiego i państwa Partów (Persów). Wtedy też pojawiła się nazwa Palmyra

Na dzień dobry w ruinach zaczepia mnie chłopak na wielbłądzie, proponuje mi przejażdżkę, oczywiście za opłatą.  Fajnie ze mną dyskutuje, stara się sprzedać swoją usługę, jest bardzo życzliwy i uśmiechnięty, ale równocześnie zdeterminowany by coś dziś zarobić. Dziś kiedy myślę o Syrii i o ludziach, których tam wtedy spotkałem, zastanawiam się, co się z nimi dzieje, jak sobie radzą w państwie islamskim, czy wciąż żyją, to ten chłopiec jest jedną z tych osób, które od razu przywołuje moja pamięć.

Rozchodzimy się po tym co pozostało z dawnego miasta. Czasy świetności ma już dawno za sobą, musiało kiedyś wyglądać imponująco.  Ciekawe jakie odgłosy z niego dochodziły, jaki gwar był na ulicach, jak pachniała ulica i ludzie. To by było niesamowite, choć na chwilę przenieść się w czasie by móc to zobaczyć, usłyszeć i powąchać.

Za czasów panowania Tyberiusza Palmyra uznała zwierzchnią władzę Rzymu, zachowując jednak autonomię. W roku 129 cesarz Hadrian nadał jej status wolnego miasta, zaś w 217 uzyskała miano kolonii, co zrównało jej mieszkańców w prawach z obywatelami Rzymu i zwolniło ich z płacenia podatków. Dzięki zgromadzonym bogactwom nastąpił znaczny rozwój miasta – wzniesiono świątynie i obiekty użyteczności publicznej: agorę, termy, teatr i inne. Szczyt świetności Palmyry przypadł na drugą połowę III w., kiedy stała się stolicą królestwa założonego przez miejscowego władcę Odenata, zarazem wodza wojsk rzymskich na Wschodzie. Wykorzystując słabość cesarstwa zaczął on prowadzić samodzielną politykę i ekspansję zbrojną. Po jego śmierci władzę przejęła żona – Zenobia, dążąca do zerwania formalnego podporządkowania Rzymowi. Jej działalność (podboje na Bliskim Wschodzie, bicie własnej monety, ogłoszenie się cesarzową) doprowadziła do interwencji rzymskiej. W roku 272 legiony Aureliana pokonały armię Zenobii i zdobyły miasto, zmuszając mieszkańców do uiszczenia znacznego okupu. Ponowny bunt przeciwko Rzymowi skończył się już całkowitym złupieniem i zniszczeniem miasta (rok 273).

Po tych wydarzeniach, mimo późniejszej odbudowy, Palmyra nigdy już nie odzyskała dotychczasowej świetności, choć wiadomo, iż do najazdu arabskiego była siedzibą biskupstwa założonego w III/IV w. W dalszych stuleciach była prowincjonalną placówką handlową i garnizonem wojskowym, m.in. pełniąc funkcję warownego obozu wojskowego (powstałego w roku 293) w systemie obronnym cesarza Dioklecjana.

Cesarz Justynian wysłał w 527 r. gubernatora z zadaniem odbudowania i odnowienia zrujnowanych chrześcijańskich świątyń i ważniejszych budynków Palmyry. W 634 r. miasto bez walki poddało się wojskom Chalida ibn al-Walida, jednego z wodzów kalifa Abu Bakra. Jego funkcjonowanie zakończyło ostatecznie zniszczenie przez Arabów w roku 744 i trzęsienie ziemi. W późniejszym okresie istniało tylko jako zapomniana, zagubiona na pustyni wieś, zamieszkiwana przez grupy półkoczowników. Ponowne odkrycie nastąpiło pod koniec XVII w., zaś od XVIII w. datują się poszukiwania i badania archeologiczne.

Wśród ruin spotykam nagle dzieci które tu mieszkają, w sumie jestem zaskoczony, choć nie powinienem. To bardzo częsty obrazek, ich domek wygląda na bardzo surowy, zresztą chyba życie tu musi być bardzo twarde, daleko do wody, brak elektryczności i cały czas na słońcu.

Dzieci bardzo chętnie pozują mi do zdjęć. Mam ze sobą jakieś prezenty, flamastry, gumy do żucia, notesiki, dzieci bardzo chętnie jej przyjmują.

Ich babcię, niestety już to nie zadowala i domaga się opłaty w walucie bynajmniej nie syryjskiej. W sumie to ją rozumiem, stała grzecznie, pozowała z dzieckiem do zdjęcia, a coś do garnka trzeba włożyć. Zadowala się jakąś niewielką kwotą i wraca do gospodarstwa.

O tych dzieciach też często myślę, słuchając informacji na temat aktualnej sytuacji w Syrii. Jak wyglądało ich dzieciństwo. Czy wciąż żyją ?

Jeszcze tylko amfiteatr i reszta miasta.

I miejsce gdzie chowano ludzi, wolnostojące kamienne wieże grobowe o kwadratowej podstawie, pochodzące z I i początku II w. W ich bogato zdobionych wnętrzach podestu chowano w niszach szczątki zmarłych

Kończymy zwiedzanie Palmyry, przed sobą mamy długą drogę do Damaszku. Zostawiamy za sobą to niesamowite miejsce, dziś już zniszczone przez fanatyków. Szkoda, że kiedyś w przyszłości, ludzkość nie będzie miała tego miejsca w takim stanie jak przed państwem islamskim, i że tak wiele pracy wielu archeologów poszło na marne, a w zasadzie zostało obrócone w pył.

Na drodze wiodącej w zasadzie przez kamienną pustynię co chwila widzimy drogowskazy do Iraku i Damaszku, nic więc dziwnego, że na krótki odpoczynek zatrzymujemy się w cafe Bagdad.

Późnym wieczorem docieramy do stolicy Syrii. Od rana czeka na nas Damaszek.

Dziękuję za odwiedzenie mojej strony, będzie mi bardzo miło jeśli polubisz ją na Facebooku ;).

Drogi Podróżniku, poniżej znajduje się reklama Google. Zupełnie nie mam pojęcia, co Ci się na niej wyświetla. Jeśli chciałbyś lub chciałabyś wynagrodzić mi jakoś pracę nad stroną, proszę kliknij w reklamę i nic więcej. Dziękuję za wsparcie strony.